Nietolerancja pokarmowa u dzieci: 7 objawów

Written by Dr Jane Gilbert
obrazek wyróżniający do artykułu o nietolerancji pokarmowej u dzieci

Organizm dziecka rośnie i rozwija się w bardzo szybkim tempie, stąd też tak istotna jest zdrowa zbilansowana dieta, która pomoże wspierać ten proces. Idealnym rozwiązaniem jest spożywanie różnorodnej gamy pokarmów – czasami jednak ciała naszych maluchów nie radzą sobie z niektórymi produktami spożywczymi.

Dzisiaj przyjrzymy się 7 symptomom, jakie daje nietolerancja pokarmowa u dzieci, dzięki czemu łatwiej będzie Ci podjąć właściwe kroki, aby zadbać o dietę swojej pociechy. W końcu nie chodzi o to, żeby losowo eliminować różne grupy pokarmów i ograniczać źródła cennych składników odżywczych, których Twoje dziecko tak bardzo potrzebuje! 

Nietolerancja pokarmowa u dzieci – co to takiego?

Spójrzmy prawdzie w oczy: dzieci bywają wybrednymi niejadkami. Nie oznacza to jednak, że zmagają się z nietolerancją. Wręcz przeciwnie – czasem dziecko może nie tolerować pokarmu, który uwielbia.

Nietolerancja pokarmowa to przypadłość polegająca na tym, że jednostka jest wrażliwa na dany składnik, co utrudnia trawienie żywności.

chłopiec jedzący lody

Czy nietolerancja pokarmowa to to samo co alergia pokarmowa?

Nie, są to dwie różne przypadłości. Alergia pokarmowa jest poważną, potencjalnie zagrażającą życiu reakcją układu odpornościowego na nawet najmniejsze ilości danej substancji. Dość popularnym przykładem jest alergia na orzeszki ziemne.

Z kolei nietolerancję pokarmową może być trudno zidentyfikować. Żeby organizm zareagował, dziecko musi zjeść większą ilość pokarmu. Same objawy mogą jednak przybierać wiele różnych postaci i nasilać się dopiero po wielu godzinach, co znacznie utrudnia powiązanie faktów.

Dobra wiadomość jest taka, że mimo że nietolerancja pokarmowa u dzieci jest nieprzyjemną dolegliwością, nie zagraża ona ich życiu ani zdrowiu. Mimo to dobrze kontrolować wszelką żywność spożywaną przez dziecko, żeby w razie jakichkolwiek niepokojących objawów lub zmian w zachowaniu łatwiej było dostrzec pewien wzór.

Jak dokładnie powinna wyglądać taka kontrola spożywanego jedzenia?

Najlepszym sposobem jest prowadzenie dziennika posiłków. Zapisuj w nim wszystko, co Twoje dziecko je i pije. Wciel się w rolę detektywa, który ma za zadanie pomóc swojemu dziecku w prawidłowym i zdrowym rozwoju!

chłopiec siedzący na krześle i jedzący

Nietolerancja pokarmowa u Twojego dziecka: 7 objawów

1. Refluks i zwracanie

Wypluwanie lub zwracanie mleka, które właśnie wypiło Twoje niemowlę jest zupełnie normalne. To właśnie dlatego każdy nowy rodzic nosi przy sobie muślinową ścierkę. U niektórych niemowląt zwracanie przyjmuje jednak ciężką postać, występuje w połączeniu z płaczem, bólem, a czasem nawet niezdolnością do przybrania na wadze.

Może to być spowodowane cofaniem się kwasu i mleka rozwijającego się przewodu pokarmowego (zjawisko znane jako refluks). Jednak aż do 40% niemowląt z silnym refluksem cierpi na nietolerancję białek zawartych w krowim mleku. Co więcej, może ono wręcz nasilać refluks (1).

Jeśli Twoje dziecko odczuwa dyskomfort, warto się temu przyjrzeć. Być może wraz z mlekiem matki do organizmu Twojego dziecka trafiają niewielkie ilości mleka krowiego. Warto byłoby więc ograniczyć spożycie nabiału i zobaczyć, czy spowoduje to jakąś różnicę. W przypadku dzieci karmionych butelką, winowajcą może być mleko dla niemowląt – skonsultuj się więc ze swoim lekarzem w celu znalezienia hipoalergicznej alternatywy. 

2. Problemy żołądkowe

Czy Twoja pociecha musi biegać do ubikacji, zmaga się z biegunkami, skurczami, wzdęciami lub zaparciami? Symptomy, które często kojarzymy z jelitem drażliwym mogą tak naprawdę być związane z nietolerancją pokarmową.

Niedobór enzymu odpowiedzialnego za rozkład laktozy (cukru obecnego w mleku) może powodować dyskomfort i biegunkę po spożyciu nabiału. Twoje niemowlę może na to cierpieć od urodzenia lub może je to spotkać po zatruciu pokarmowym. Jednak nie tylko laktoza może wywoływać podrażnienie jelit. Wykazano, że proteiny obecne w mleku krowim mogą prowadzić do zaparć u dzieci. Jeśli więc leki na przeczyszczenie nie pomogą, zasięgnij porady u lekarza (2).

dziecko sięgająca po truskawki z blatu

3. Wysypki

Czy wiesz, że jedna z substancji odpowiedzialnych za reakcje alergiczne naszego ciała jest również obecna w niektórych produktach, które spożywamy?

Histamina jest obecna w kiszonkach, serze, tofu, sosie sojowym, przetworzonych wyrobach mięsnych i, niestety, w czekoladzie. Niektórzy z nas nie są w stanie prawidłowo jej trawić. Sprawia to, że po spożyciu żywności zawierającej histaminę mogą zmagać się z nieprzyjemnymi objawami, takimi jak swędzenie całego ciała, wysypka i pokrzywka.

Jeśli Twój maluch ma wrażliwy organizm, mogą u niego wystąpić również bóle głowy, zaczerwienienie, przewlekły ból brzucha i biegunka (3). Prowadź dziennik diety, żeby sprawdzić, czy nietolerancja histaminy jest przyczyną zdrowotnych problemów Twojego dziecka.

4. Odbijanie się i wzdęcia

Czy Twoje dziecko ma problemy z gazami? Jeśli Twoja pociecha puszcza bąki, beka lub odbija jej się, może za tym stać nietolerancja pokarmowa. Zwłaszcza wrażliwość na pszenicę, nabiał lub aminy może zwiększać podatność dziecka na wzdęcia.

Co więcej, problemy z wchłanianiem fruktozy (cukru obecnego w owocach i sokach, cukrze spożywczym i wielu przetworzonych produktach) mogą powodować ból brzucha, biegunkę i gazy.

zboża mogą powodować nietolerancję pokarmową u dzieci

5. Ból głowy

Bóle głowy i migreny mogą powodować duży dyskomfort u dziecka, a także sporą frustrację i poczucie bezsilności u rodziców. Jeśli Twój maluch często ma z tym problemy, warto zasięgnąć porady lekarskiej. Tak jak wcześniej, dobrze sprawdzi się też śledzenie spożywanych przez dziecko pokarmów.

Produkty spożywcze zawierające związki chemiczne zwane „aminami” mogą wywoływać problemy u niektórych dzieci. Tak jak w przypadku histaminy, nie każdy organizm jest w stanie samodzielnie rozkładać te substancje, co może prowadzić właśnie do takich objawów. Jak zawsze wśród potencjalnych winowajców, jeśli chodzi o produkty spożywcze, znajdują się czekolada i ser. Jednak wieprzowina, cytrusy, cebula i kofeina również mogą wywołać migrenę u dzieci o wrażliwych organizmach (4). 

6. Ciągłe zmęczenie

To chyba najbardziej powszechna oznaka nietolerancji pokarmowej u dzieci. Normalnie powinny one być wulkanami energii! Jeśli więc Twój maluch łatwo się męczy i stale narzeka na brak energii, jest to nieco podejrzane.

Istnieją dowody wskazujące na to, że wrażliwość na gluten obecny w pszenicy, życie i jęczmieniu może wywoływać zmęczenie, mgłę mózgową i ogólnie złe samopoczucie. Co wrażliwsze jednostki mogą doświadczać bólu brzucha i biegunki (5).

Nie należy tego jednak mylić z celiakią, gdzie gluten dosłownie niszczy nabłonek jelita. Co więcej, taka wrażliwość nie wyjdzie w biopsji jelita ani innych badaniach, w związku z czym może być trudno ją zidentyfikować. Tu ponownie do akcji wkracza dziennik żywieniowy. Porozmawiaj z lekarzem o eliminacji glutenu z diety na okres próbny, aby można było stwierdzić, czy przyniesie to poprawę.

małe dziecko jedzące lody

7. Problemy behawioralne

Czy Twoje dziecko ma problemy z koncentracją? Czy ma trudności w szkole lub w domu? Rola diety w przypadku osób z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) stanowi przedmiot wielu dyskusji i kontrowersji.

Winą obarcza się wiele różnych produktów spożywczych: od tych zawierających salicylany (takich jak winogrona, jabłka i hot dogi), aż po sztuczne barwniki, cukier i sztuczne słodziki. Niedoinformowane osoby często twierdzą jednak, że to tylko pretekst do złego zachowania.

Są jednak dowody na to, że eliminacja pewnych pokarmów z diety może być korzystna dla niektórych dzieci (6). Eksperymentowanie z dietą jest też bezpieczniejszą opcją niż sięganie po leki stymulujące. Niemniej jednak działania związane z modyfikacją sposobu odżywiania bywają nie lada wyzwaniem i komplikacją życia rodzinnego, dlatego też dobrze skonsultować je z lekarzem rodzinnym lub pediatrą.

Nietolerancja pokarmowa a probiotyki dla dzieci

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które wspomagają pracę jelit i układu odpornościowego. Podając dziecku suplement z probiotykami, taki jak nasze Żywe kultury bakterii i białko dla Dzieci, wykazujesz się troską o swojego malucha, zapewniając mu:

  • Zdrowie układu trawiennego
  • Rzadsze infekcje układu oddechowego
  • Właściwą masę ciała
  • Prawidłowy rozwój mózgu
  • Zdrową skórę
  • Lepszą insulinowrażliwość
  • Mniej nietolerancji pokarmowych, a nawet alergii.

Nie wierz nam jednak na słowo! Zobacz, co mówią o nas osoby, które wypróbowały już nasz probiotyk dla dzieci.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o probiotykach dla dzieci, zerknij na nasz artykuł: Probiotyki dla dzieci: kompletny, oparty na badaniach przewodnik dla rodziców.

Źródła:

1) Salvatore, Silvia, and Yvan Vandenplas. “Gastroesophageal reflux and cow milk allergy: is there a link?.” Pediatrics vol. 110,5 (2002): 972-84. doi:10.1542/peds.110.5.972

2) Farahmand, Fatemeh et al. “Cow’s Milk Allergy among Children with Gastroesophageal Reflux Disease.” Gut and liver vol. 5,3 (2011): 298-301. doi:10.5009/gnl.2011.5.3.298

3) Maintz, Laura, and Natalija Novak. “Histamine and histamine intolerance.” The American journal of clinical nutrition vol. 85,5 (2007): 1185-96.

doi:10.1093/ajcn/85.5.1185

4) NHS website. “Migraine.” Nhs.Uk, 12 Aug. 2020, www.nhs.uk/conditions/migraine.

5) Catassi, Carlo et al. “Non-Celiac Gluten sensitivity: the new frontier of gluten related disorders.” Nutrients vol. 5,10 3839-53. 26 Sep. 2013, doi:10.3390/nu5103839

6) Millichap, J Gordon, and Michelle M Yee. “The diet factor in attention-deficit/hyperactivity disorder.” Pediatrics vol. 129,2 (2012): 330-7. doi:10.1542/peds.2011-2199